گنجایش تثبیت پتاسیم و ویژگی های بار در بعضی از خاکهای کشاورزی استان چهارمحال و بختیاری

تثبیت پتاسیم به وسیله کانی های رسی فرایند مهمی است که قابلیت دسترسی پتاسیم توسط گیاهان را تحت تاثیر قرار می دهد. اطلاعات اندکی در مورد گنجایش تثبیت پتاسیم در خاک های استان چهارمحال و بختیاری وجود دارد. این پژوهش با هدف تعیین گنجایش تثبیت پتاسیم، کانی های رسی خاک و ویژگی های بار خاک و بخش رس در 10 نمونه از خاک های سطحی استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. ظرفیت تثبیت پتاسیم با افزودن شش غلظت مختلف پتاسیم با استفاده از نمک کلرید پتاسیم و سه چرخه متناوب خشک و مرطوب شدن تعیین شد. همچنین ویژگی های بار خاک و بخش رس تعیین شد. گنجایش تبادل کاتیونی بخش معدنی و بخش آلی تعیین شد. گنجایش تبادل کاتیونی لایه چهار وجهی خاک ها پس از اشباع کردن رس با کلرید لیتیم و حرارت دادن در دمای 300 درجه سلسیوس برای کاهش بار لایه هشت وجهی به نزدیک صفر تعیین شد. نتایج کانی شناسی نشان داد که همه رسها حاوی کانی های میکا، کلریت، ورمی-کولیت، اسمکتیت ها، کائولینیت، کوارتز پالیگورسکیت بود. نتایج نشان داد دامنه تغییرات گنجایش تبادل کاتیونی بخش معدنی و آلی به ترتیب 38/19 تا 02/16 و 27/3 تا71/1 سانتی مول بار بر کیلوگرم بود. دامنه تغییرات گنجایش تبادل کاتیونی لایه چهاروجهی و هشت وجهی به ترتیب 5/34 تا 8/22 و 5/6 تا 3/1 سانتی مول بار بر کیلوگرم بود. پتاسیم قابل استفاده در همه نمونه های خاک با افزایش پتاسیم افزایش یافت. دامنه تغییرات شاخص قابلیت استفاده پتاسیم در خاک ها 36/0تا70/0بود و دامنه تغییرات مقدار کود پتاسیم لازم برای افزایش یک واحد پتاسیم قابل استفاده در نمونه های خاک42/1 تا 77/2 بود. تثبیت پتاسیم در همه نمونه های خاک با افزایش پتاسیم افزایش یافت. شاخص تثبیت پتاسیم 29/. تا63/0بود. نتایج همبستگی نشان دادکه شاخص تثبیت و شاخص قابلیت استفاده پتاسیم با گنجایش تبادل کاتیونی کل خاک، بخش معدنی، گنجایش تبادل کاتیونی کل رس و لایه چهاروجهی، درصد رس، ph، درصد کربنات کلسیم معادل همبستگی معنی داری داشتند. نتایج این تحقیق نشان داد که تثبیت کود پتاسیمی افزوده شده نقش مهمی دردینامیک پتاسیم خاک دارد و در پتاسیم قابل استفاده برای گیاهان موثر است.